Trẻ bị ọc sữa có nên cho bú lại không và bao lâu thì được bú lại?
Hiện tượng ọc sữa ở trẻ sơ sinh khá phổ biến. Dù không phải lúc nào cũng nghiêm trọng nhưng tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm trạng của bé nếu không được xử lý đúng cách. Một trong những câu hỏi thường gặp là liệu có nên cho trẻ bú lại và chờ đợi bao lâu để bú lại sau khi ọc sữa? Bài viết này của Hagu Life sẽ giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc.
Trẻ bị ọc sữa là gì?
Ọc sữa là tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh, đặc biệt trong những tháng đầu đời. Đây là hiện tượng sữa từ dạ dày trào ngược ra miệng sau khi bú. Khi bị ọc sữa, mẹ có thể quan sát thấy sữa trào ra miệng bé một cách dễ dàng, đôi khi trẻ sơ sinh ọc sữa thành vòi hoặc có nhớt. Lượng sữa ọc ra có thể ít hoặc nhiều tùy từng trường hợp.
Đây là hiện tượng sinh lý bình thường và không đáng lo ngại nếu trẻ vẫn phát triển tốt và tăng cân đều đặn. Phần lớn tình trạng này sẽ giảm dần khi trẻ được 8-9 tháng tuổi, khi hệ tiêu hóa của bé phát triển hoàn thiện hơn.
Điều quan trọng là mẹ cần phân biệt giữa ọc sữa và nôn trớ để có biện pháp xử lý phù hợp. Nếu chỉ là ọc sữa đơn thuần, không kèm theo dấu hiệu bất thường, mẹ có thể yên tâm và không cần quá lo lắng.
>>> Xem thêm: Cách cho bé bú bình không bị sặc, đầy hơi
Nguyên nhân khiến trẻ bị ọc sữa
Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến trẻ sơ sinh bị ọc sữa sau khi bú. Dưới đây là 7 nhóm nguyên nhân phổ biến:
1. Ọc sữa sinh lý
Trong những tháng đầu đời, hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện. Dạ dày của trẻ nằm ngang, trong khi tâm vị (cơ vòng giữa dạ dày và thực quản) co thắt yếu, khiến sữa dễ trào lên khi trẻ bú quá no.
Đây là lý do bố mẹ thường thấy trẻ từ 1 đến 2 tháng tuổi hay bị ọc sữa. Tình trạng này sẽ giảm dần khi hệ tiêu hóa của trẻ phát triển tốt hơn, thường vào khoảng 6 đến 12 tháng tuổi.
2. Ọc sữa do bệnh lý
- Bệnh lý nội khoa: Tiêu chảy, viêm đường hô hấp, viêm màng não, hoặc chậm nhu động ruột.
- Bệnh lý ngoại khoa: Hẹp phì đại môn vị gây ọc sữa sau mỗi lần bú, hoặc lồng ruột gây nôn nhiều, kèm theo khóc thét và xanh tái.
3. Bình sữa không phù hợp
Bình sữa và núm ti không phù hợp cũng có thể là một trong những nguyên nhân gây ọc sữa ở trẻ sơ sinh. Núm ti quá lớn làm sữa chảy nhanh, dễ gây sặc, trong khi núm quá nhỏ khiến trẻ mệt mỏi, có thể gây khó chịu, quấy khóc, làm tăng nguy cơ ọc sữa.
Ngoài ra, việc sử dụng bình sữa không có van chống đầy hơi hoặc loại bình không phù hợp với độ tuổi của trẻ cũng có thể làm tăng áp lực lên dạ dày. Vì vậy, bố mẹ nên chọn bình sữa có thiết kế phù hợp với nhu cầu của con, có van chống sặc và đảm bảo tốc độ dòng sữa phù hợp để giảm thiểu tình trạng này.
Bình sữa Hegen chống sặc, đầy hơi, hạn chế ọc, nôn trớ
3. Nhiễm khuẩn hoặc virus
Trẻ sơ sinh dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm tai, viêm đường hô hấp hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu, làm tăng nguy cơ ọc sữa. Ngoài ra, nhiễm trùng đường tiêu hóa do virus (thường gọi là cúm dạ dày) cũng có thể khiến trẻ bị ọc sữa nhiều lần trong ngày, kèm theo tiêu chảy, chán ăn, đau bụng và sốt cao.
4. Tác dụng phụ của thuốc và vitamin
Một số loại thuốc mẹ sử dụng, như kháng sinh, thuốc kháng viêm hoặc thuốc kháng virus, có thể làm thay đổi thành phần sữa mẹ, khiến trẻ nhạy cảm và dễ bị ọc sữa sau khi bú. Ngoài ra, các loại vitamin hoặc thuốc bổ sung không phù hợp cũng có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa của trẻ.
5. Khóc nhiều gây ọc sữa
Trẻ khóc nhiều có thể kích hoạt phản xạ nôn, dẫn đến tình trạng ọc sữa. Đây là hiện tượng bình thường và không đáng lo ngại.
6. Sữa công thức khó tiêu
Một số trẻ gặp khó khăn trong việc tiêu hóa đạm từ sữa công thức, do hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu. Điều này có thể dẫn đến tình trạng đầy bụng và ọc sữa.
Nếu trẻ gặp phải tình trạng này, bố mẹ nên thử thay đổi loại sữa công thức phù hợp hơn hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm giải pháp thích hợp.
Một số câu hỏi về tình trạng bé hay ọc sữa
1. Có nên cho trẻ bú lại sau khi ọc sữa không?
Theo khuyến cáo của bác sĩ, mẹ không nên cho trẻ bú lại ngay sau khi bị ọc sữa vì điều này có thể gia tăng áp lực lên dạ dày, khiến dạ dày phải hoạt động quá sức và trẻ dễ nôn ra nhiều hơn.
Trong hầu hết các trường hợp, hiện tượng trẻ ọc sữa là bình thường và không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, nếu trẻ ọc sữa nhiều, mẹ vẫn không nên cho bú lại ngay. Thay vào đó, mẹ nên vệ sinh sạch sẽ khoang miệng cho bé và kiểm tra xem có sữa trong mũi trẻ không. Nếu có, mẹ nên hút sạch để tránh nguy cơ viêm phổi hoặc viêm tai giữa.
Khi trẻ bị ọc sữa, mẹ không nên hoảng hốt nâng bé dậy bất ngờ. Thay vào đó, hãy từ từ nghiêng người trẻ sang trái và nâng con lên một cách nhẹ nhàng để giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn.
2. Trẻ bị ọc sữa bao lâu cho bú lại?
Khi trẻ bị ọc sữa sẽ rất mệt mỏi và khó thở, do đó sau khoảng 30 phút đến 1 giờ, mẹ có thể bắt đầu cho trẻ bú lại.
Tuy nhiên, khi cho bú lại, mẹ cần chú ý chỉ cho trẻ bú với lượng vừa phải để tránh tạo áp lực lên dạ dày. Điều này không chỉ giúp bé cảm thấy thoải mái hơn mà còn hỗ trợ hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động hiệu quả hơn.
3. Vì sao trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè?
Trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè có thể là dấu hiệu cho thấy sữa đã đi vào đường hô hấp, kích thích tăng tiết đàm trong phổi. Khi tình trạng này xảy ra, bố mẹ có thể nghe thấy tiếng thở khò khè như có dị vật bên trong, khiến trẻ cảm thấy khó chịu.
Nếu trẻ gặp tình trạng này, cha mẹ nên theo dõi sát sao và tìm cách hỗ trợ bé, đồng thời có thể cần tham khảo ý kiến bác sĩ nếu tình trạng kéo dài hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng hơn.
4. Cách xử lý khi trẻ bị ọc sữa lên mũi thế nào?
Khi trẻ sơ sinh bị ọc sữa lên mũi, việc xử lý nhanh chóng là rất quan trọng để tránh những biến chứng nặng hơn. Dưới đây là các bước cần thực hiện:
Bước 1: Bế trẻ ở tư thế ngồi thẳng. Hãy để bé ho và phun sữa ra ngoài. Đồng thời, lau sạch sữa ở miệng và mũi để giúp bé dễ thở hơn.
Bước 2: Nếu trẻ gặp khó khăn trong việc thở, mẹ cần ngay lập tức hút sữa từ mũi và miệng của bé. Đồng thời, kích thích bé thở ra bằng cách nhẹ nhàng véo vào mũi hoặc chân của trẻ.
Bước 3: Nếu tình trạng khó thở vẫn tiếp diễn và da trẻ có dấu hiệu tím tái, mẹ cần nhanh chóng dốc ngược bé lên. Đặt bé nằm úp lên cánh tay của bạn, dùng tay còn lại vỗ nhẹ vào lưng bé khoảng 5 lần. Sau đó, lật bé lại để kiểm tra xem sữa đã thoát ra và bé đã thở bình thường chưa.
Bước 4: Nếu trẻ vẫn không có dấu hiệu thở, hãy đặt bé nằm ngửa ra. Một tay giữ đầu bé, trong khi tay còn lại ấn nhẹ vào ngực để giúp bé hít thở.
Nếu trẻ vẫn chưa thở được sau khi thực hiện các bước trên, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế cấp cứu ngay lập tức, đồng thời lặp lại từ bước 2 đến bước 4 để đảm bảo trẻ nhận được sự hỗ trợ kịp thời.
Mẹo trị ọc sữa cho trẻ sơ sinh
Trong những tháng đầu đời, việc trẻ bị ọc sữa là vấn đề khá phổ biến. Để giảm thiểu tình trạng này, mẹ có thể áp dụng một số mẹo dưới đây:
1. Xác định lượng sữa phù hợp cho từng cữ bú
Ngày đầu sau sinh, dạ dày của trẻ chỉ chứa được khoảng 5-7 ml sữa mỗi lần. Đến ngày thứ 3, lượng sữa có thể tăng lên khoảng 20-27ml và khi trẻ được 1 tuần tuổi, lượng sữa hợp lý cho mỗi cữ bú là khoảng 45-60ml.
Khi trẻ tròn 1 tháng tuổi, dạ dày có thể chứa từ 80-150ml mỗi lần. Nếu mẹ cho trẻ bú với lượng sữa phù hợp, tình trạng ọc sữa sẽ giảm đáng kể.
>>> Xem thêm: Lượng sữa cho trẻ sơ sinh theo ngày tuổi
2. Giảm lượng sữa, tăng cữ bú
Với những trẻ dễ bị ọc sữa, mẹ có thể giảm lượng sữa mỗi cữ bú và tăng số lần bú trong ngày. Điều này giúp trẻ nhận đủ dinh dưỡng mà không bị quá no, giảm áp lực lên dạ dày.
>>> Xem thêm: Cách giãn cữ hút mà không bị giảm sữa mẹ
3. Tư thế bú đúng cách
Đối với trẻ bú mẹ, mẹ nên ngồi thoải mái, ôm trẻ sát vào người và đặt trẻ nằm ngang bụng, đảm bảo tai, vai và hông thẳng hàng. Nếu trẻ bú bình, hãy giữ đầu trẻ hơi dốc xuống và cầm bình sữa nhẹ nhàng để kích thích trẻ bú.
Tuyệt đối không cho trẻ bú khi nằm vì tư thế nằm có thể khiến trẻ dễ bị sặc sữa vào khí quản hoặc phế quản, dẫn đến ngạt thở. Ngoài ra nên bế trẻ ở tư thế thẳng đứng sau khi bú để giúp hạn chế tình trạng trào ngược dạ dày, từ đó giảm nguy cơ ọc sữa.
>>> Xem thêm: Cách tập cho bé bú bình hiệu quả
4. Vỗ ợ hơi
Đùa giỡn quá nhiều sau bữa bú có thể khiến trẻ bị sặc, nấc cụt và ọc sữa. Mẹ chỉ nên nhẹ nhàng vỗ ợ hơi cho trẻ.
Vỗ ợ hơi sau mỗi cữ bú giúp giải phóng khí thừa trong dạ dày, ngăn ngừa tình trạng đầy hơi và khó chịu. Một số tư thế vỗ ợ hơi thông dụng bao gồm: ngồi thẳng lưng ôm con vào ngực, bế trẻ ngồi thẳng lưng trên đùi, hoặc cho trẻ nằm trên đùi.
Trẻ bị ọc sữa là hiện tượng phổ biến và thường không đáng lo ngại, nhưng việc chăm sóc đúng cách là rất quan trọng. Mẹ nên nhớ không cho trẻ bú lại ngay sau khi ọc sữa và thời gian bao lâu để cho trẻ bú lại là từ 30 phút đến 1 giờ sau khi ọc.
Để hỗ trợ quá trình chăm sóc trẻ tốt nhất, mẹ hãy lựa chọn những sản phẩm chăm sóc mẹ và bé chính hãng, an toàn và giá tốt nhất tại Hagu Life. Tại đây, bạn có thể tìm thấy các loại bình sữa, tã, bỉm và các dụng cụ hỗ trợ bú cho bé, giúp mẹ an tâm hơn trong mỗi bữa ăn của trẻ.