Cách kết hợp ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật

Ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật là các phương pháp ăn dặm phổ biến cho trẻ hiện nay. Cả hai hình thức này đều có những ưu – nhược điểm riêng, và việc kết hợp chúng có thể mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển của trẻ. Cùng Hagu Life tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

Ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật

1. Ăn dặm truyền thống là gì?

Ăn dặm truyền thống là phương pháp cho bé bắt đầu làm quen với thực phẩm ngoài sữa mẹ thông qua việc xay nhuyễn hoặc nghiền thực phẩm thành hỗn hợp, sau đó cho bé ăn bằng muỗng. 

Những thực phẩm thường được sử dụng bao gồm bột ăn dặm kết hợp với rau củ, thịt, cá hoặc các loại thực phẩm mềm dễ tiêu hóa. Bé chỉ cần nuốt thức ăn mà không cần thực hiện quá nhiều thao tác nhai.

Ưu điểm của phương pháp ăn dặm truyền thống:

• Tăng cân hiệu quả: Thức ăn xay nhuyễn, dễ tiêu hóa giúp bé hấp thụ dinh dưỡng tối đa, hỗ trợ tăng cân khỏe mạnh ngay từ những ngày đầu tập ăn dặm.
• Dễ tiêu hóa: Cấu trúc thức ăn mềm, mịn giảm áp lực lên hệ tiêu hóa, giúp bé làm quen với thức ăn rắn một cách nhẹ nhàng và an toàn.
• Tiết kiệm thời gian và công sức: Phương pháp này khá đơn giản, chỉ cần xay nhuyễn hoặc nấu mềm thức ăn, rất phù hợp với các mẹ bận rộn.
• Dễ dàng kiểm soát: Việc cho bé ăn bằng thìa ăn dặm giúp mẹ dễ dàng kiểm soát lượng thức ăn bé ăn.

>>> Xem thêm: Cách tập cho bé ăn dặm tự chỉ huy

2. Ăn dặm kiểu Nhật là gì?

Ăn dặm kiểu Nhật là phương pháp ăn dặm đặc biệt, bắt đầu bằng việc cho bé ăn cháo loãng qua rây, với tỷ lệ gạo và nước là 1:10. Phương pháp này không sử dụng bột sẵn mà tập trung vào việc chế biến thực phẩm tươi, bao gồm các loại rau, thịt, cá, được chế biến riêng và cắt nhỏ với độ thô phù hợp cho bé. 

Lợi ích khi cho bé ăn dặm kiểu Nhật:

• Phát triển kỹ năng nhai nuốt: Bé được luyện tập nhai nuốt từ sớm, làm quen với các loại thực phẩm có kết cấu khác nhau và chuẩn bị tốt cho việc ăn các món ăn cứng hơn sau này.
• Khám phá hương vị đa dạng: Bé được tiếp xúc với nhiều loại thực phẩm, giúp phát triển khẩu vị và sở thích ăn uống đa dạng, cân bằng hơn.
• Tạo thói quen ăn uống lành mạnh: Việc ăn uống nghiêm túc, không bị phân tâm giúp bé hình thành thói quen ăn uống tốt, ăn đúng giờ, đúng bữa.
• Tăng tính tự lập: Bé được khuyến khích tự ăn, giúp phát triển sự tự lập và kỹ năng vận động tinh.

Tuy nhiên, mẹ cần theo dõi sát sao tình trạng tiêu hóa của bé và điều chỉnh cho phù hợp. Việc làm quen với các nhóm chất dinh dưỡng cần có thời gian.

>>> Xem thêm: Cách tập cho bé ăn dặm kiểu Nhật

3. Phân biệt ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật

Dưới đây là những so sánh chi tiết giữa ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật để các mẹ có thể hiểu rõ hơn về cách thức áp dụng và lợi ích của mỗi phương pháp cho con:

Tiêu chí	Ăn dặm truyền thống	Ăn dặm kiểu Nhật
Chế độ ăn	7-9 bữa/ngày (sữa, bột, cháo)	Giai đoạn đầu: 5 bữa/ngày (4 sữa, 1 mặn); Sau đó: 2-3 bữa mặn + 2 sữa phụ
Khoảng cách giữa các bữa	Dưới 2 tiếng	4 tiếng (giai đoạn đầu), ăn cùng giờ với gia đình (giai đoạn sau)
Cách chế biến	Thức ăn được xay nhuyễn (bột, cháo với rau, thịt)	Mỗi món riêng biệt, nước hầm rau củ, ưu tiên cá hồi
Kết cấu thức ăn	Xay nhuyễn, mềm	Tăng dần độ thô, từ nhuyễn đến cắt nhỏ (7-12 tháng)
Khẩu phần ăn	Các món ăn trộn chung, dễ gây ngấy	Món ăn chế biến riêng biệt giúp bé cảm nhận rõ mùi vị
Phát triển kỹ năng nhai	Bé không cần nhai, ăn bột/cháo cho đến 2 tuổi	Bé bắt đầu học nhai từ tháng 7, chuyển sang ăn thức ăn thô từ tháng 9
Cách cho bé ăn	Thường bón, ép ăn, dùng đồ chơi dụ dỗ	Khuyến khích tự ăn, không ép ăn
Thực phẩm chính	Thịt lợn, thịt bò, tôm, cua	Cá hồi, rau củ hầm, thức ăn giàu DHA
Lợi ích	Dễ dàng, tiện lợi, giúp bé tăng cân nhanh	Phát triển kỹ năng nhai nuốt, tự lập, khẩu vị đa dạng
Nhược điểm	Dễ gây chán ăn, phát triển kỹ năng nhai nuốt chậm	Cần kiên trì, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng

4. Nên ăn dặm truyền thống hay ăn dặm kiểu Nhật?

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, phương pháp ăn dặm kiểu Nhật rất tốt. Tuy nhiên, phương pháp này không phải lúc nào cũng phù hợp với mọi bé, nhất là khi bé không sẵn sàng ăn thức ăn thô. Nếu bé chưa thể ăn được thức ăn thô hoặc không thích ăn theo cách này, việc ép bé ăn có thể dẫn đến tình trạng bỏ đói và suy dinh dưỡng.

Trong trường hợp bé không hợp với phương pháp ăn dặm kiểu Nhật, các mẹ hoàn toàn có thể lựa chọn kết hợp giữa ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật. Cụ thể, mẹ có thể bắt đầu với bột hoặc cháo xay nhuyễn để bé dễ dàng tiêu hóa và làm quen với các loại thực phẩm mới. Sau đó, dần dần đưa vào chế độ ăn của bé các món ăn thô theo kiểu Nhật khi bé đã có khả năng nhai và nuốt tốt hơn.

>>> Xem thêm: Kết hợp ăn dặm BLW và truyền thống như thế nào?

Có thể kết hợp ăn dặm kiểu Nhật và truyền thống được không?

Mẹ hoàn toàn có thể kết hợp phương pháp ăn dặm kiểu Nhật và ăn dặm truyền thống nhằm giúp bé phát triển toàn diện về cả dinh dưỡng và kỹ năng ăn uống. Sự kết hợp này giúp bé làm quen dần với mùi vị đa dạng và rèn luyện phản xạ nhai theo từng giai đoạn phát triển của bé. 

Tuy nhiên, khi kết hợp cả hai phương pháp, mẹ cần tuân thủ một số nguyên tắc sau đây:

• Bữa ăn của bé phải cung cấp đầy đủ các nhóm chất:
  • Tinh bột: Cháo, mì, nui, bánh mì…
  • Chất xơ: Rau, củ, quả…
  • Đạm: Thịt, cá, trứng, đậu…
  • Chất béo: Dầu thực vật, dầu cá…
• Lượng thức ăn phù hợp với từng độ tuổi:
  • 6 tháng: Bắt đầu với bột trái cây, rau củ.
  • 7-8 tháng: Thêm thực phẩm giàu đạm (cá, thịt).
  • 9-11 tháng: Thêm tôm, các loại thực phẩm khác.
• Cho bé ăn từng món riêng biệt để nhận biết hương vị của từng loại thực phẩm. Nếu bé không thích món nào, tạm dừng và thử lại sau 2-3 ngày. 
• Mỗi bữa ăn không quá 30 phút, trong không khí vui vẻ.
• Tuyệt đối không ép ăn.
• Tránh vừa ăn vừa chơi, xem tivi để tránh hình thành thói quen xấu.
• Sữa mẹ / sữa công thức vẫn là nguồn dinh dưỡng chính trong giai đoạn đầu tập ăn dặm.

>>> Tham khảo: Lịch cho bé tập ăn dặm

Gợi ý thực đơn ăn dặm kiểu Nhật kết hợp truyền thống

Dưới đây là một số thực đơn ăn dặm gợi ý cho bé trong từng giai đoạn phát triển khi kết hợp giữa các món ăn kiểu Nhật và truyền thống:

1. Giai đoạn 6 tháng (bắt đầu ăn dặm)

Ở giai đoạn này, bé bắt đầu làm quen với thức ăn thô, vì vậy thực đơn chủ yếu sẽ là các món ăn mềm, dễ tiêu hóa và vị ngọt tự nhiên từ rau củ và trái cây.

Bữa sáng: Chọn 1 trong 2:

• Cháo bí đỏ, cà rốt (Truyền thống): Bí đỏ, cà rốt hấp mềm, xay nhuyễn với cháo trắng.
• Bột yến mạch táo (Nhật): Yến mạch nấu chín, nghiền nhuyễn táo chín, trộn đều.

Bữa trưa: Chọn 1 trong 2:

• Cháo rau củ (Truyền thống): Cháo nấu với khoai lang, cà rốt, bí đao.
• Súp rau củ miso (Nhật): Súp miso (loại ít mặn) với rau cải, rong biển, đậu phụ mềm.

Bữa tối: Chọn 1 trong 2:

• Cháo gà xay nhuyễn (Truyền thống): Gà luộc xay nhuyễn với cháo.
• Bột đậu đỏ (Nhật): Đậu đỏ nấu chín, nghiền nhuyễn, pha loãng với nước.

>>> Xem thêm: Tập ăn dặm cho bé 6 tháng

2. Giai đoạn 7-8 tháng

Ở giai đoạn này, bé bắt đầu làm quen với thức ăn thô hơn và có thể ăn các loại thực phẩm như cá, thịt đỏ, tôm.

Bữa sáng:

• Cháo tôm và rau củ (theo phương pháp truyền thống): Tôm hấp chín, xay nhuyễn và nấu cháo với rau củ như cải bó xôi, khoai tây.
• Cơm nát với cá hồi (theo phương pháp Nhật): Cơm nát và cá hồi hấp, thái nhỏ, trộn với rau củ mềm.

Bữa trưa:

• Cháo thịt bò và rau mầm (theo phương pháp truyền thống): Thịt bò băm nhỏ, nấu với cháo và rau mầm.
• Súp cá hồi Nhật Bản: Cá hồi hấp chín, thái mỏng, nấu với súp đậu hũ mềm.

Bữa tối:

• Cơm nát với thịt gà xào rau củ (theo phương pháp truyền thống): Cơm nát ăn kèm thịt gà xào với rau củ như cải thảo, cà rốt.
• Bánh gạo nếp Nhật Bản (mochi): Mochi mềm, cắt nhỏ cho bé dễ ăn.

>>> Xem thêm: Các loại bánh ăn dặm cho bé 7 tháng

3. Giai đoạn 9-11 tháng tuổi 

Ở giai đoạn này, bé đã có thể nhai thức ăn mềm, nên thực đơn có thể phong phú hơn, bao gồm các món ăn cắt nhỏ hoặc thái lát.

Bữa sáng:

• Cơm với trứng cuộn và rau cải (theo phương pháp Nhật): Cơm nát với trứng cuộn và rau cải cắt nhỏ.
• Cháo thịt heo và khoai tây (theo phương pháp truyền thống): Thịt heo băm nhỏ, nấu cháo cùng khoai tây nghiền.

Bữa trưa:

• Cơm cá ngừ và rau bó xôi (theo phương pháp Nhật): Cơm nát với cá ngừ, rau bó xôi thái nhỏ, xào nhẹ.
• Súp rau củ với đậu phụ (theo phương pháp truyền thống): Đậu phụ mềm, rau củ như khoai lang, bắp cải nấu cùng nước dùng.

Bữa tối:

• Cơm mềm với thịt bò cắt nhỏ và khoai tây (theo phương pháp Nhật): Thịt bò thái mỏng, nấu với khoai tây mềm và cơm.
• Cháo lươn hoặc cá trê (theo phương pháp truyền thống): Lươn hoặc cá trê nấu mềm, xay nhuyễn cho bé.

>>> Xem thêm: Thực đơn ăn dặm tự chỉ huy bé 9 tháng

4. Giai đoạn 12 tháng tuổi trở đi

Ở giai đoạn này, bé có thể ăn hầu hết các loại thực phẩm của người lớn, nhưng vẫn cần chia nhỏ thức ăn cho bé dễ ăn.

Bữa sáng:

• Cơm trắng mềm với rau củ xào (theo phương pháp Nhật): Cơm trắng với rau củ xào nhẹ như cà rốt, đậu đũa.
• Bánh mì nguyên cám với phô mai (theo phương pháp truyền thống): Bánh mì mềm, cắt nhỏ, phết phô mai cho bé.

Bữa trưa:

• Cơm với cá hồi nướng và súp rau củ (theo phương pháp Nhật): Cơm trắng với cá hồi nướng, kèm súp rau củ.
• Cháo cá và rau xanh (theo phương pháp truyền thống): Cá thịt trắng như cá trê, nấu chung với rau xanh như bông cải xanh, bí đỏ.

Bữa tối:

• Cơm nát với thịt gà xé và bắp cải (theo phương pháp Nhật): Cơm nát ăn cùng thịt gà xé nhỏ và bắp cải thái mỏng.
• Cơm với thịt bò xào rau củ (theo phương pháp truyền thống): Thịt bò xào với rau củ, ăn cùng cơm.

Cả ăn dặm truyền thống và ăn dặm kiểu Nhật đều có những lợi ích riêng, tùy thuộc vào nhu cầu và sự phát triển của từng bé. Mẹ có thể lựa chọn phương pháp phù hợp hoặc kết hợp cả hai để giúp bé làm quen dần với các món ăn đa dạng và phát triển kỹ năng ăn thô tốt nhất. Tại Hagu Life, mẹ có thể tìm thấy nhiều sản phẩm và dụng cụ ăn dặm chính hãng, đảm bảo chất lượng, an toàn cho bé yêu. Đặc biệt, Hagu Life luôn cung cấp giá cả hợp lý, giúp các mẹ tiết kiệm chi phí mà vẫn đảm bảo chất lượng cho bé yêu trong suốt hành trình ăn dặm.